گفت‌وگو | روایت تاریخ از بزرگ‌ترین جاعل

اشاره: بزرگترین شبهه‌ها را در قامت تصویر می‌توان به هم وصل کرد، تاریخ انقلاب اسلامی پر از فراز و نشیب‌هایی است که رسانه‌های ما آن را بیان کردند، به همین خاطر است که BBC با سابقه گذشته خود که در لاپوشانی استعمار انگلیس در ایران، طراحی کودتا علیه ایران و برنامه ریزی کودتاهای بسیار در جمهوری اسلامی ایران خود مظهر بنگاه سخن پراکنی و دروغ است.

خبرنگار سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا، مسئله بهتان نظام برای حفظ نظام را در میزگردی با حضور حجت الاسلام والمسلمین عبدالمجید اشکوری استاد فلسفه سیاست و عضو هیأت علمی موسسه امام خمینی(ره)، حجت الاسلام و المسلمین دهشیری دبیر نشریه فرهنگ پویا و حجت الاسلام و المسلمین محسن مومنی کارشناس تاریخ معاصر طرح مسئله کردیم.

رسا ـ مستند بهتان به دنبال پررنگ کردن جواز دروغ بستن به مخالفان است، آیا این نوع روایتی از امام خمینی دارند، می‌تواند درست باشد؟

اشکوری: با وجود اینکه بی بی سی تلاش دارد تا نگاه فقهی هم به مسئله داشته باشد اما اشتباه رفته است.

رسا ـ کدیور و یوسفی اشکوری سعی دارند تا به عنوان حوزوی پاسخ فقهی به مسئله بدهند.

اشکوری: وقتی نگاه فقهی به موضوع دارید، باید واژه‌ها و کلمات به صورت دقیق مورد بررسی قرار گیرند و اگر نه دچار مغالطه لفظی می‌شوید. قضیه بهتان به این صورت است که شما می‌توانید به کافران و دیگران بهتان بزنید، اما دو سوال مطرح می‌شود که چه بهتانی و به کدام کافر منظور ما است.

وقتی بی بی سی تلاش می‌کند تا افشاگری را در ذهن مخاطب به معنای اتهام زنی بگیرد، بزرگترین مغالطه معنایی که صورت گرفته است.

توجه به معنای بهتان امری ضروری است

بهتان با توجه به معنایی که ذکر خواهیم کرد، به هر کسی نمی‌توان وارد آورد. بهتان درباره کسانی است که در مقابل نظام اسلامی ایستادگی می‌کنند و اهل کفر و نفاق هستند. به این دسته می‌توان بهتان وارد کرد.

مومنی: آنها با ساختن این مستند سعی دارند تا نتیجه بگیرند که جمهوری اسلامی به اشخاص به آسانی تهمت می‌زند و گمان برود که بهتان را به این افراد ما صحیح می‌دانیم. البته بررسی مسئله بهتان با آقای اشکوری، ولی باید بگویم که شخصیت محوری این مستند جالب توجه است، یعنی کدیور به عنوان اسلام شناس در مستند وارد موضوع می‌شود و برای اثبات ادعا از نظریات وی استفاده می‌کنند.

بنده همین نکته را بیان کنم که بر کسی پوشیده نیست که کدیور و دوستان او همواره از آن سر بام افتاده‌اند و جای تعجب ندارد که شبکه بهایی بی بی سی کدیور را به عنوان اسلام شناس قبول دارد و فردی مانند عبدالکریم سروش نیز موید حرف‌های اوست.

اشکوری: برای دیدن واژه بهتان، بایستی موضوع را بررسی کرد و شرایط مکانی و زمانی آن را مدنظر قرار داد تا بفهمیم چه چیزی مطرح می‌شود. در صدر اسلام عملیات روانی دشمن علیه مسلمانان توسط شعر، خطابه و ... بیان می‌شد، جریان مقابل نیز از این فضا استفاده می‌کرد و علیه اسلام فضا سازی می‌نمود. مسلمانان در تقابل با آنها هم حق داشتند که بهتان بزنند تا به جامعه اثبات کنند که بهتان زدن کار راحتی است، ولی چه بهتانی؟

امروزه رسانه‌ها از بهتان بسیار استفاده می‌کنند و وقتی سراغ رسانه‌های غربی می‌روید، به محض اینکه شورشی رخ می‌دهد، شروع به صحبت و تفسیر و ... می‌کنند که مردم بیگناه کشته می‌شوند. در فرانسه اما با توجه به جنبش جلیقه زردها که واقعا کشته و زخمی بسیاری داشت و دولت فرانسه تعداد زیادی را مجروح کرد، ما در واقعیت باید تقابل کنیم و این خبر را به مردم برسانیم که در فرانسه چه خبر است.

شایعه‌ای که چندی قبل بی بی سی مطرح کرده بود و بلافاصله مشخص شد که ادعای این شبکه انگلیسی دروغ است.

رسا ـ مسئله سطح برخورد ما با آنها است که باید در یک اندازه باشد؟

اشکوری: یعنی تناسب پیدا کند.

رسا ـ یعنی وقتی آنها درباره اعتراضات خیابانی که در ایران اتفاق می‌افتد و دروغ می‌گویند، ما هم به همین نسبت دروغ بگوییم؟

اشکوری: از نظر لغوی به معنای تعمت توجه کنید، معنایش این است که فردی را به یک امر متهم کنید. وقتی کفر و نفاق را متهم می‌نمایید، این اتهام واقعی است. در حوزه عملیات روانی اتهامی که به او می‌زنید در عالم واقع وجود دارد. وقتی او را متهم به بی دینی، آدم کش بودن و فساد می‌کنید یعنی او را به واقعیت مسئله منتقل می‌کنید.

رسا- اگر به طور مثال درباره صحبت شما بگویم. شنیده‌ایم که شخصی در قم به خاطر فعالیت علیه اسلام بازداشت شده بود. بعد از اینکه از زندان بیرون می‌آید و به خاطر بیماری سابقه‌دارش می‌میرد و فرانسه علیه جمهوری اسلامی تعیین موضع می‌کند، در حالی که همان وقت در فرانسه بیش از سی نفر توسط پلیس در خیابان کشته شده بودند و تعداد زیادی هم زخمی شده بودند. این خودش ضعف دیپلماسی ما هم به حساب می‌آید، به خاطر اینکه به راحتی افرادی پیدا می‌شوند و مواضعی را علیه جمهوری اسلامی اتخاد می‌کنند.

اشکوری: احسنت، ما درباره اتهام زدن تلاش می‌کنیم تا آنها را در افکار عمومی متهم کنیم و به خاطر رفتار غلطی که دارند، آنها را متهم می‌کنیم. وقتی می‌خواهیم آن کسی را که در مقابل جریان اسلامی ایستاده است، متهم کنید؛ نباید دچار مغالطه لفظی شویم.

رسا ـ تهمت همان بیان خلاف واقع است، دیگر!

اشکوری: خیر، خلاف واقع نمی‌شود. یعنی اینکه از طریق رسانه فسادی که درون آنها وجود دارد را به صورت علنی بیان می‌کنید تا چهره واقعی آنها برای افکار عمومی روشن شود.

ریشه لغوی تهمت همین است، اگر کسی در مقابل نظام اسلامی بایستد، کسی که بناست در مقابل انسانیت انسان بایستد، اسلام روشی است که بر اساس آن روش انسان‌ها می‌توانند به مقام انسانی دست پیدا کنند و بشریت می‌تواند به این مقام برسد تا زمانی که فضایل اخلاقی را در خود ایجاد کند. اگر در مقابل این مسیر کسی بخواهد بایستد و ما را از صحنه خارج کند، ما نیز باید محکم در مقابل اتهام زنی و تهمت‌های او پاسخ دهیم و بایستیم.

فضائل یا زذائل، کدام دسته را انتخاب می‌کنید؟

واقعیت امر این است که اسلام به دنبال گسترش فضائل اخلاقی است و تنها راه رسیدن به این فضائل اسلام است و نظام اسلامی نیز از آن پشتیبانی می‌کند. اگر شما مقابل حکومت عادل بایستی، از ظلم دفاع می‌کنی و من می‌توانم به شما بگویم، ظالم. کسی که به دنبال از بین بردن همه فضائل اخلاقی و حرث و نسل است، در واقعیت از همه رذائل اخلاقی دفاع می‌کند. مقابل عفت زنا قرار دارد و کسی که مقابل عفت جامعه بایستد، از زنا حمایت کرده است.

رسا ـ یعنی چه؟ آنها که در غرب عمل زنا را بد نمی‌دانند و تنها مسئله‌شان زور است. حالا با بیان اینکه تو از زنا دفاع می‌کنی، چرا او باید ناراحت شود؟

مومنی: موجب تعجب ما هم هست، مشکلی که ما با شما داریم سر لفظ تنها نیست. ما لفظ زنا را از قاموس لغات‌مان حذف کنیم، اینها راحت می‌شوند؟ مشکل‌شان با عمل زناست یا با لفظ آن، آنها که خودشان همه چیز را مباح می‌دانند، حالا دقیقا سر این مسئله به مشکل برخورده‌اند. وقتی مسیح علینژاد از زنا دفاع می‌کند و به دنبال زدودن عفت از جامعه است، هر زنا و گناهی در این زمینه نیز رخ بدهد بر گردن او هم هست.

اشکوری: برای اینکه در مورد مسئله‌ای حکم کنید، باید تصور روشنی از موضوع و محمول داشته باشید. موضوع شما این است که تهمت زدن محمول شماست و موضوع شما شخصی است که در مقابل اسلام ایستاده است و می‌خواهد مقابله کند تا این جریان را از کار بیاندازد. در واقع او مقابل تمام احکام الهی ایستاده است. مسئله ما درباره کافری که در منطقه اسلامی زندگی می‌کند و آبرو و همه چیزش محفوظ است، نیست.

کافر معاند وقتی علیه اسلام می‌جنگد، ما چه کنیم؟

مسئله بر سر کافر معاندی است که در مقابل فضائل الهی ایستاده است و عقلا هم او را متهم می‌کنند و شما مسئله غیرواقعی به او نسبت نمی‌دهید. آن کافر معاند اقدامات عملی انجام داده و در مقابل حکومت حق ایستاده است و از باطل حمایت می‌کند و اگر این کار را کردید، در هر جنایتی که در عالم بشود، شریک هستید.

رسا ـ اگر معنای تهمت را در جامعه بیان نکنیم، تصور می‌شود که ما نسبت ناروا داده‌ایم و این مسئله بایستی تبیین شود.

اشکوری: دروغ نیست، واقعیت را بیان می‌کنی. چیزی که وجود ندارد را به آنان نسبت نمی‌دهیم، بلکه آن چیزی که در واقعیت هست را بیان می‌کنیم.

دهشیری: افراد این چنینی کارهای زیادی انجام داده‌اند که دیگر نیاز نیست تا به دنبال واژه‌ای باشید که نسبت بدان به کار ببرید.

مومنی: بی بی سی اگر انصاف داشت که نزد دو سه نفر آدم معلوم‌الحال نمی‌رفت، صحبت‌های شهید مطهری را تقطیع کرده‌اند و به صورت کامل نظر ایشان را درباره "باهتوهم" که در روایت بیان شده است را نیاوردند. مستند یعنی اینکه در همان زمان ارائه مطلب اسناد را نیز بیاورید، کجای شما این اسناد را آورده است و مدام مستند ادعاهای تکراری را بیان می‌کند.

وقتی سکوت در حکم یک قتل است

اشکوری: وقتی می‌گوییم که اثبات شی نفی ما عدا نمی‌کند، بنده اعتقاد دارم که وقتی شما یک چیز را ثابت کردی، آن شی لوازمی دارد و تمام لوازم آن نیز اثبات می‌شود. وقتی کسی مقابل صراط مستقیم می‌ایستد، تمام ظلم‌های عالم جزء لوازم آن کار است و شما او را متهم می‌کنید که تو حامی تمام کارهای غلط هستی.

در زیارت وارث می‌گوییم که خدا لعنت کند تمامی آنهایی که اسرجت و الجمت و تنقبت و سمعت بذالک  یعنی آنهایی که شنیدند و کاری نکردند. سکوت شما شراکت در مسئله کربلا است. شما در قتل آقا اباعبدالله الحسین شریک هستید و این جزء لوازم سکوت است.

رسا ـ ممنون استادان بزرگوار از اینکه وقتتان را در اختیار خبرگزاری رسا قرار دادید. /882/گ402/س

خبرنگار: صدرا محمدی